Παρόντες:

• Κυριάκος Χατζηγιάννης, πρόεδρος            
• Αννίτα Δημητρίου                                          
• Γιώργος Κάρουλλας                                      
• Αντρέας Καυκαλιάς                                      
• Γιώργος Τ. Γεωργίου                                    
• Νίκος Κέττηρος
• Πανίκος Λεωνίδου
• Παύλος Μυλωνάς
• Κωστής Ευσταθίου
• Μιχάλης Γιωργάλλας
• Χαράλαμπος Θεοπέμπτου

 

          Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισμού εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή στις 14 Ιουνίου 2019 από τους κ. Γιώργο Λουκαΐδη, Αντρέα Καυκαλιά και Γιώργο Τ. Γεωργίου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, σε δύο συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 3 και 10 Ιουλίου 2019.  Στην πρώτη συνεδρία κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, των εκπαιδευτικών οργανώσεων ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ, της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Δημόσιων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, της Παγκύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών (ΠΣΕΜ) και της Κυπριακής Παιδοβουλής.

          Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η τροποποίηση του περί Κοινοτικών Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, όπως τροποποιήθηκε με τα άρθρα 3(2) και 4 του περί Μεταβιβάσεως της Ασκήσεως των Αρμοδιοτήτων της Ελληνικής Κοινοτικής Συνελεύσεως και της Ιδρύσεως του Υπουργείου Παιδείας Νόμου, ώστε να καταργηθούν οι προαγωγικές εξετάσεις στο τέλος του Α΄ τετραμήνου στα δημόσια σχολεία μέσης εκπαίδευσης.  Ειδικότερα, γίνεται εισήγηση να μη διενεργούνται εξετάσεις στο τέλος του Α΄ τετραμήνου αλλά μόνο στο τέλος του Β΄ τετραμήνου.

          Σύμφωνα με τους εισηγητές της πρότασης νόμου, η πιο πάνω ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, αφού μετά από την αναστολή για ένα χρόνο της εφαρμογής των εξετάσεων των τετραμήνων έχει διαπιστωθεί ότι το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, πρώτον, δεν έχει προχωρήσει, όπως όφειλε, στην αναθεώρηση των αναλυτικών προγραμμάτων, ώστε αυτά να είναι συμβατά με τον πραγματικά διαθέσιμο διδακτικό χρόνο, και, δεύτερον, δεν προώθησε την τροποποίηση σχετικών προνοιών στους κανονισμούς για τη λειτουργία των δημόσιων σχολείων μέσης εκπαίδευσης, όπως για παράδειγμα την πρόνοια που προβλέπει τη διεξαγωγή ενός τουλάχιστον διαγωνίσματος ανά τετράμηνο.

          Παράλληλα, σύμφωνα με τους εισηγητές της πρότασης νόμου, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς, γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές, με τους οποίους δεν υπήρξε διαβούλευση.

          Επιπρόσθετα, όπως επισήμαναν οι ίδιοι, η κατάργηση των εξετάσεων του Α΄ τετραμήνου θα αποβεί προς όφελος των μαθητών, οι οποίοι δε θα αναγκάζονται να καταφεύγουν σε φροντιστηριακά μαθήματα και έτσι να ενισχύεται περαιτέρω η παραπαιδεία.

          Τέλος, σύμφωνα με τους ίδιους, η προτεινόμενη ρύθμιση αναμένεται ότι θα συμβάλει θετικά στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, η οποία δε θα διακόπτεται, για να παρεμβάλλονται εξετάσεις, ενώ θα εξυπηρετείται καλύτερα ο ευρύτερος ρόλος και σκοπός των σχολείων και θα ενισχύεται η εύρυθμη λειτουργία τους.

          Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού δήλωσε ότι το υπουργείο είναι πανέτοιμο να προχωρήσει και να εφαρμόσει το θεσμό των εξετάσεων των τετραμήνων από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και, αν στην πορεία διαπιστωθεί η ύπαρξη οποιωνδήποτε προβλημάτων, θα γίνουν οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την αντιμετώπισή τους.  Όπως επισήμανε περαιτέρω ο εν λόγω υπουργός, οποιεσδήποτε ρυθμίσεις γίνουν, θα είναι προς όφελος των μαθητών.  Σύμφωνα επίσης με τον ίδιο, απαραίτητο στοιχείο είναι η συνεργασία όλων, γι’ αυτό πρέπει όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές με ομοψυχία να συνδράμουν στην εφαρμογή του θεσμού αυτού.

          Ειδικότερα, σε σχέση με την εφαρμογή του θεσμού των εξετάσεων των τετραμήνων, το αρμόδιο υπουργείο επισημαίνει μεταξύ άλλων τα εξής:

1.      Οι εξετάσεις τετραμήνων θα εφαρμοστούν αρχικά για τη σχολική χρονιά 2019-2020 και οι μαθητές της Α΄ και Β΄ τάξης Λυκείου και Τεχνικών Σχολών από την πιο πάνω σχολική χρονιά θα συμμετέχουν σε προαγωγικές εξετάσεις τετραμήνων.  Με τον θεσμό αυτό μειώνεται το άγχος της μιας τελικής εξέτασης, στην οποία συσσωρεύεται η ύλη όλης της σχολικής χρονιάς.  Με τα τετράμηνα θα μοιράζεται η εξεταστέα ύλη σε δύο τετράμηνα.

2.      Το δοκίμιο εξέτασης τετραμήνων θα έχει τη μορφή κοινού διαγωνίσματος διάρκειας 90 λεπτών και σε κάθε τετράμηνο θα εξετάζεται μόνο το 50% της διδαχθείσας ύλης και όχι όλη η ύλη του τετραμήνου.  Σημειώνεται ότι ειδικά για το μάθημα των νέων ελληνικών και για τα μαθήματα γλωσσών η διάρκεια εξέτασης θα είναι 135 λεπτά.  Το δοκίμιο εξέτασης και τα διαγωνίσματα θα λαμβάνουν μόνο το 40% της συνολικής βαθμολογίας του τετραμήνου. 

3.      Θα προβλέπονται πολλαπλές μορφές συντρέχουσας αξιολόγησης, οι οποίες θα λαμβάνουν το 60% της συνολικής βαθμολογίας του τετραμήνου.  Ο μαθητής κατά την αξιολόγηση θα συγκρίνεται με τον εαυτό του και όχι με άλλους. 

          Στο πλαίσιο της περαιτέρω εξέτασης της πρότασης νόμου επισημαίνεται επίσης ότι, μετά από σχετικό αίτημα της επιτροπής που είχε υποβληθεί σε προηγούμενη συνεδρία της για σκοπούς ενημέρωσής της όσον αφορά την πορεία εφαρμογής των τετραμήνων στα δημόσια σχολεία, το αρμόδιο υπουργείο απέστειλε στοιχεία σε σχέση με την αξιολόγηση των τετραμήνων, στα οποία περιλαμβάνονται:

1.      η φιλοσοφία των τετραμήνων,

2.      τα σχετικά χρονοδιαγράμματα,

3.      οι μορφές συντρέχουσας αξιολόγησης,

4.      οι ενέργειες της μέσης εκπαίδευσης σχετικά με την αξιολόγηση στο πλαίσιο των τετραμήνων και

5.      τεκμηριωτικό υλικό για τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για τη συμβατότητα των αναλυτικών προγραμμάτων με τον ωφέλιμο διδακτικό χρόνο.

          Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας δήλωσε ότι, όσον αφορά την πρόταση νόμου, εγείρεται θέμα αντισυνταγματικότητας, διότι οι πρόνοιές της τροποποιούν κανονιστικές διατάξεις και σύμφωνα με τη νομολογία δε δύναται με πρόταση νόμου να τροποποιούνται κανονιστικές διατάξεις.  Ειδικότερα, με την πρόταση νόμου προβλέπεται η κατάργηση των προαγωγικών εξετάσεων στο τέλος του Α΄ τετραμήνου.  Η ρύθμιση όμως αυτή εμπίπτει καθαρά στις αρμοδιότητες της εκτελεστικής εξουσίας και ως εκ τούτου, με βάση τα πιο πάνω, παραβιάζεται η αρχή της διάκρισης των εξουσιών.

          Ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ εξέφρασε τη διαφωνία της οργάνωσής του με την εφαρμογή των εξετάσεων των τετραμήνων από τη σχολική χρονιά 2019-2020.  Σύμφωνα με την ΟΕΛΜΕΚ, το αρμόδιο υπουργείο οφείλει να καταθέσει συνολική και ολοκληρωμένη πρόταση για την αξιολόγηση του μαθητή.  Ειδικότερα, η ΟΕΛΜΕΚ στις 17 Ιανουαρίου 2019 απέστειλε στο αρμόδιο υπουργείο τη δική της πρόταση-πλαίσιο για τα πιο πάνω, αλλά δεν έχει κληθεί ακόμη σε σχετικό διάλογο.  Επιπρόσθετα, ο πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ δήλωσε ότι η οργάνωσή τους καταδικάζει την αδικαιολόγητη εμμονή του υπουργείου να προχωρήσει στην εφαρμογή αυτού του ζημιογόνου θεσμού παρά τη διαφωνία όλων των εμπλεκόμενων φορέων και παρά τις αρνητικές συνέπειες που θα επιφέρει. 

          Ειδικότερα, όσον αφορά τις αρνητικές συνέπειες από την εφαρμογή του πιο πάνω θεσμού, η ΟΕΛΜΕΚ επισήμανε τα εξής στην απόφασή της:

1.      Η εφαρμογή των εξετάσεων των τετραμήνων έρχεται σε σύγκρουση με τη φιλοσοφία των νέων αναλυτικών προγραμμάτων και των δεικτών επάρκειας και επιτυχίας.

2.      Η εφαρμογή των εξετάσεων αυτών θα εντείνει το άγχος και την πίεση των μαθητών/μαθητριών.  Θα υπάρξει ένα εξαιρετικά πιεστικό και βεβαρημένο σχολικό πρόγραμμα, που εκ των πραγμάτων θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στους μαθητές και στη λειτουργία των σχολικών μονάδων.

3.      Η παραπαιδεία αναμένεται να καταγράψει κατακόρυφη αύξηση, επιβαρύνοντας σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

4.      Τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται είναι ασφυκτικά και θα προκαλέσουν αγκυλώσεις και στρεβλώσεις στις διαδικασίες, δημιουργώντας πολλά οργανωτικά προβλήματα στις σχολικές μονάδες.

5.      Μειώνεται δραματικά ο διδακτικός χρόνος, μετατρέποντας ουσιαστικά τα τετράμηνα σε τρίμηνα, ενώ ο όγκος της διδακτέας ύλης παραμένει τεράστιος.

          Ο πρόεδρος της ΟΛΤΕΚ συμφώνησε με την εφαρμογή του θεσμού των εξετάσεων τετραμήνων, εκφράζοντας όμως κάποιες επιφυλάξεις σε ορισμένα ζητήματα, γι’ αυτό, όπως τόνισε ο ίδιος, θα ήταν καλύτερα να προχωρήσει η εφαρμογή του και στην πορεία να γίνουν όλες οι αναγκαίες διορθώσεις.

          Ο πρόεδρος της ΠΣΕΜ, κάνοντας αναφορά σε σχετικό ψήφισμά τους, εξέφρασε τη διαφωνία των μαθητών όσον αφορά την εφαρμογή του θεσμού των εξετάσεων των τετραμήνων.  Επίσης, ο ίδιος, αφού κατέθεσε τις απόψεις της ΠΣΕΜ, σχολίασε αρνητικά την απουσία σχετικού διαλόγου από πλευράς του αρμόδιου υπουργείου.

          Ο εκπρόσωπος της Κυπριακής Παιδοβουλής ανέφερε ότι πρέπει να σημειωθεί πρόοδος στον χώρο της εκπαίδευσης και να προχωρήσει η μεταρρύθμιση.  Ο ίδιος επίσης αναφέρθηκε στα θετικά σημεία του νέου θεσμού των εξετάσεων των τετραμήνων και, όπως επισήμανε σχετικά, από το 2018 και μετά οι μαθητές τοποθετούνται διαφορετικά όσον αφορά τον νέο αυτό θεσμό και βλέπουν θετικά την εφαρμογή του.

          Ο πρόεδρος της Παγκύπριας Συνομοσπονδίας Ομοσπονδιών Συνδέσμων Γονέων Δημόσιων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης δήλωσε ότι δε συμφωνούν με την κατάργηση του θεσμού για τις εξετάσεις τετραμήνων, αλλά πρέπει πριν την εφαρμογή του να προωθηθούν παράλληλα και βελτιώσεις, που αφορούν κυρίως τη συνολική αξιολόγηση του μαθητή.

          Με βάση τα πιο πάνω, τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, αφού έλαβαν υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν τους, δήλωσαν ότι θα τοποθετηθούν επί των προνοιών της πρότασης νόμου στα πλαίσια της συζήτησης που θα διεξαχθεί στην ολομέλεια του σώματος.

 

10 Ιουλίου 2019